اثرات فساد اداری بر نرخ تورم در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا

 
 
 
 
چکیده:
هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر فساد اداری بر نرخ تورم در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی سالهای2003 -2010 می باشد. برای این منظور از شاخص ادراک فساد برای اندازه گیری فساد اداری در این گروه کشورها استفاده شده و مدل تحقیق با استفاده از تکنیک داده های تابلویی تخمین زده شده است . نتایج حاصل از این مطالعه دلالت بر این دارد که شاخص های ادراک فساد تأثیر منفی بر نرخ تورم داشته و متغیّرهای درجه بازبودن اقتصاد و درآمد سرانه نیز تأثیر منفی و معنی دار بر نرخ تورم در کشورهای مورد بررسی داشته است. علاوه بر این متغیّر نرخ رشد نقدینگی دارای تأثیر مثبت و معنی دار بر نرخ تورم بوده و متغیّر مخارج مصرفی نهایی نیز دارای تأثیرگذاری مثبت و معنی دار بر نرخ تورم می‌باشد. از این رو مهم ترین توصیه سیاستی این مطالعه آن است که سیاست گذاران اقتصادی این کشورها با بهره‌گیری از سیاست های مناسب به کاهش فساد اداری مبادرت ورزیده و همچنین با افزایش سطح تولید و درآمد سرانه و به تبع آن تقویت رشد اقتصادی به کاهش نرخ تورم کمک نمایند.
 
 
 
كلید واژه‌ها:

نرخ تورم

شاخص ادراک فساد

کشورهای منطقه منا

رهیافت داده های تابلویی

 
 
1- مقدّمه
اقتصاددانان از نظر هدف های سیاست کلان اقتصادی، بر مواردی مانند اشتغال کامل، ثبات سطح عمومی قیمتها (کنترل تورم)، توزیع عادلانه درآمد و رشد مداوم و مستمر اقتصادی تأکید دارند. به دلیل اثرات مخرب نرخ تورم، کنترل آن به عنوان یکی از اهداف سیاست های کلان اقتصادی همیشه مورد توجه اقتصاددانان بوده است. از آثار مخرب تورم می توان به افزایش نااطمینانی و بی ثباتی در اقتصاد کلان و کاهش سرمایه گذاری بلندمدّت و عوامل دیگر نظیر بروز فساد اداری اشاره نمود.در طی سالهای اخیر مطالعات قابل توّجهی در خصوص تأثیر فساد اداری بر متغیّرهای کلان اقتصادی صورت گرفته به طوری که در اغلب مطالعات تأثیر فساد اداری بر متغیّرهای رشد اقتصادی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و داخلی و کارآیی اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو به نظر می رسد بررسی تأثیر فساد اداری بر نرخ تورم در مطالعات تجربی در دهه های اخیر مورد توّجه قرار نگرفته و لذا بررسی تجربی بین این دو متغیّر می تواند یکی از حوزه های مطالعاتی جدید در ادبیات فساد اداری باشد.
 
دلایل متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد متغیّرهای فساد اداری و نرخ تورم با یکدیگر ارتباط دارد. یکی از مهم ترین این دلایل تئوری وضع مالیات بهینه  می باشد که بیان می کند دولتها از طریق پدیده حق ضرب پول ،تمایل به افزایش نرخ تورم دارند. از طرف دیگر هزینه های جمع آوری مالیات و همجنین فرار مالیاتی  موجب می شود تا دولتها بر اهرم مالیات تورمی  به عنوان یکی از منایع درآمدهای دولت تأکید نمایند. علاوه بر این فساد اداری می تواند منجر به فرار سرمایه شده و از این طریق بر درآمدهای مالیاتی دولت مؤثر باشد.
 
 با عنایت به این موارد ملاحظه می شود که متغیّرهای نرخ تورم و فساد اداری به لحاظ نظری می تواند با یکدیگر ارتباط مستقیمی داشته باشند. از آنجا که بررسی تجربی بین نرخ تورم و فساد اداری در سالهای اخیر از بعد تجربی مورد توّجه قرار نگرفته است، لذا در این مطالعه سعی می شود به صورت تجربی و برای گروه کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا رابطه بین متغیّرهای فساد اداری و نرخ تورم با بهره گیری از تکنیک داده های تابلویی برای سالهای 2003- 2010 مورد کنکاش قرار گیرد . برای این منظور مهمترین سئوال مورد بررسی در این مطالعه آن است که تأثیر متغیّر شاخص ادارک فساد بر نرخ تورم در گروه کشورهای منطقه منا چگونه است؟ از اینرو بر اساس هدف این مطالعه، ادامه مقاله به صورت زیر سازماندهی شده است:
 
در بخش دوم به مروری بر مبانی نظری موضوع پرداخته شده و در قسمت سوم مطالعات تجربی تحقیق مرور می شوند. در بخش چهارم به روش شناسی و تخمین مدل تحقیق پرداخته شده و در بخش پنجم یافته های تجربی مطالعه مورد تحلیل قرار می گیرند. بخش ششم و پایانی مقاله نیز به نتیجه گیری و ارائه توصیه های سیاستی تحقیق اختصاص یافته است.
 
 
 
فهرست مطالب
بررسی تأثیر شاخص ادراک فساد بر نرخ تورم مطالعه موردی: کشورهای منطقه MENA)) 1
چکیده 2
كلید واژه‌ها: 2
1- مقدّمه 3
2- مروری بر مبانی نظری تحقیق 4

2-1- مفهوم فساد و فساد اداری 4

2-1-1- انواع فساد اداری 5

2-2- نظریه های تورم 6

2-3- تأثیر فساد اداری بر تورم 7

3-1- مطالعات خارجی 9
3-2- مطالعات داخلی 11
4- معرّفی مدل تحقیق و پایگاه دادههای آماری 12
5- تخمین مدل و تجزیه و تحلیل یافته ها 14
جدول (1) : نتایج آزمون معنیدار بودن اثرات ثابت در مقابل روش حداقل مربعات تجمیع شده 14
جدول (2) نتایج آزمون هاسمن برای انتخاب روش با اثرات ثابت و تصادفی 14
جدول (3) : نتایج تخمین مدل با روش اثرات تصادفی 15
جدول (4) : نتایج تخمین مدل به روش با اثرات تصادفی (بررسی استحکام نتایج تخمین) 16
6- نتیجه گیری و ارائه توصیه سیاستی تحقیق 17
منابع: 18